Monday, June 29, 2009

Mumbai Tuisunsuo 28-Jun-09 Vol 1 Issue 39

Mi Chanchin i Hril Nuom Chun

John K Dulian


Mi chanchin hril hih (mi um naw lai-a, lo dem-a, an chanchin ei hril chau ei-in huop tir), hnam dang lak a chu ei ni mi lai ( a nuhmei ni leh, a pasal ni leh) ei chieng bek bek in, ei thisen-a, a kawp am anih, ti thei hielin ei chieng. Chuong ani lei chun, a tha a thanawh chu ei ti thei nawh.

Mi chanchin hi ieng lei a ei hril am, mi ei dem hlak am ana, ei ti chun, asan tamtak um thei a tih. Chuong hai chu :

1. Mi tlingzo nawna/thratnawna annawleh an vagduoina ei zuk hril hin,a ruk-a hlimna ei dawng hlak lei ani thei.

2. Mi thratnawna, fel nawna, tlingzo nawna annawleh an vangduoina ei hril cha’ng hin ei hril hai leh ei zuk in tekhi chun, anni nek a ei that lemna, fel lem na, tlingzo lemna annawleh vangnei lemna amin hriet tir leiin, a ruk-a ei hlim lei khawm ani thei.

3. Mi chanchin, a bik-in chanchin thra bek lo, annawleh mawi bek lo ei hriet hin,ei chanchin hriet hai chung-ah le ala hre lo hai chunga power ei nei ei ring a, an chanchin hril lei a suksie thei tu ei in ring lei khawm ani thei.

4. Mi chanchin ei zuk hril annawleh le ei zuk dem chang hin, a hriltu le a ngaitu chu ei zuk in hnai sawt in, ei zuk in ruolthra sawt anga an lang lei khawm ani thei.

5. Mi chanchin ei zuk hril hin, ei lungsenna hai, mi ei hnamna hai, mi eiin hnarna hai a mi sukza’ng sawt ni a ei hriet lei khawm ani thei.

6. Mihriem ei ni lei hin, ei chanchin-hawda’k reng reng in,ei vervek reng reng a, thil thar, chanchin thar ei zuk hriet nuom / the dar noum lei reng reng khawm ani thei.

7. Mi chanchin ei hril lei hin, mi tamtak in dem an tri leiin, thil thranaw an thaw ding an thaw naw pha hlak ei ring lei khawm ani thei.

8. Threnkhat ruok chu, chanchin ei nga ve hrim hrim khawm a ni thei bawk.

9. A thren chu mi-in mi dem an tih/ka chanchin hril pal an tih, ti inlau lei a, midang chanchin-a, mani le mani intlan tum khawm ei ni thei bawk.

Nisienlakhawm, mi chanchin ei hril hma hin, hieng hai hi ngaituo ve hlak ei tieu.

I thu hril hi khel am anih, belchieng a bawl am?

Mi chanchin nangin khel i phuok fawm, i hril ani chun thil inzak um tak a nih, hrilnaw lak law a thra lem.Chun mi chanchin nangin i phuok fawm lo khawm, i lo hril sawng chu a pawi chuong nawh. Asan chu mi chanchin, mi dang phuok fawm, khel khawm lo ni sien, khel anni ti I ring naw chun, i lo hril sawng chu a pawi bek chuong nawh. Anachu, I thil hril ding hin, mi pawi a tawk nasa dinga i hrieta, khel le khel naw i hriet chieng si naw chun, thudik anni ngei anih, I hrietchieng phawt chu, I mawphurna anih.

Mi in ringzo taka an hril che am a nih?

Mi chanchin I hril tum chu, i hrietna pa/nu khan ringzotaka a hril che-a, midang kuoma hril naw rawh a ti sa sa-a, I hril chun, thil indik ani nawh. Sienkhawm, midang hril naw rawh, anlo ti chuong naw chun, I lo hril sawng ve chu a pawi nawh.

Thiltha am thilthalo a ra suok:

Mi chanchin I hril tum chuh,thil thra am, thil thanaw a chawk suok diem, ti hih mani le mani indawn a thra.Thilthranaw nekin thilthra suok lem a tih, ti I ring tlut chun,mi chanchin I hril chu a pawi nawh.Amiroukchu, I thil hril lei chauva nang I hlim le lawm ani chun,I thil hril khan, thilthra a chawksuok chu ring a um nawh.Asan chu, chanchin hril dar lei a lawm/hlim i na, i thil hril rasouk lei a hlim ruok chu in nawh. Chuong ang bawk chun,mi chanchin I hril leia thil thra nek a thilthalo a rasuok lem I ring chun topui tawk tawk a tha lem.

I hril/dem nu/pa nilo midang tading a natna a ni thei am:

Mi chanhin I hril tum chu khel le phuok fawm nilo, thu indik anih ti hriet a, I hril leia thil thra a suok ngei khawm I ring a, a hril/dem pa/nu khawm a pawi a ti nawh. Chu khawm chu lo ni reng sien, I thil hril chu a mawi le mawi lo, tul le tul lo, dawn chu thil pawimaw tak a nih. Asan chu, a chanchin I hril/dem pa/nu khan pawi lo ti naw ta reng sien khawm, a pawi ti le a sukna thei mi dang an lo um thei. Entirna in: Tv. A le Nk. B hin chanchin an lo nei tah a. Chu chanchin chu nang khawm-in I lo hriet ve a. Tv. A le Nk. B hai hin an chanchin hril hi pawi an ti bawk naw el thei, amiruokchu nang in hi hai chan chin I lo va hril dar lei khan(lungril thienghlim tak a I hril khawm lo ni sien), Nk. B a soung hai, roul le lain a hai ta ding in lawm um lo tak a lo ni ve thei bawk.

Leh khi ,a chunga ei ti tah ang khin, mi chanchin hril chuh, a tha, a tha nawh, ei ti thei naw lai zingin, a ngai thlatu hai khawm-in mawphurna ei nei ve. Mi-in, midang chanchin an hung hril che chun, i hriet char khan pawm nghal naw la, hnawl nghal bawk naw rawh. Thutak-a lak ding le ding naw chu damte’n lan ngaituo lem a tha.

Chun, dem-a i lo um ani khawm a, lawm naw la, lung sen el bawk naw rawh. Asan chu, an tluk naw lei che-a an dem che ani kha hre zing rawh, Oscar Wilde in a hril ang in “ Khawvela a pawi tak chu, ei chanchin mi hai in an hril nek in, an hril thak naw hi ani” ati kha hrezing rawh.

Khawhe! Ei hnam mizie ani ang bawk-in, mi chancin hei hril-in, hei in dem tak tak ei tih. Nisienlakhawm, nang a kuoma-ah mi chanchin hung hril-a, hung demtu chun, midang kuoma, i chanchin chu hril-in, va dem ve ngei ngei a ti che, ti hi hre zing roh.

CHANCHIN LAWRKHAWM

*Kikim chu hun iemani chen ei ni lai a hung um hnunngin, tarik 25 June 2009 khan Delhi tieng khawsakna/sinthawna thralem beisei in a lo liem tah.

*Welfare Secretaryy Stephan C Hmar chuh Staff Selection Commission hnuoi a Section Officer(S O Audit) chuh written hnesaw takin a tling.Tuhin interview hmasuon ding mek anih.MT chun,a suong bek bek el khela,interview khom tling ngei dingin a ditsak hle.

*Pastor nu Remthangmawi,karliem ta-a BP insang leia bawrsawm taka Pune tienga lo khawsa chu thrat tieng hun pan pei-in, M.Div khom thratakin a exam thei.Pastor Nu ei trongtraina ah hrie zawm pei ei tiu.

*Unaunu Zothansung chu inhluo ding thra le lien lem lo hmu in,Kalina sung vek,Kurla border tieng a lovin sawn tah.

*Unaunu Marisha Vanhlupui chu hun sawt tak Royal Carribbean Cruise Line a sinthaw-a,a zu thanghmang hnung in,tarik 22 June, 2009 khan Kolivery kotthler mi hrut pui ve dingin,Mumbai a hung tlung nawk tah.

*Tv Lalthuomluoi chu hun sawttak advertise shooting dinga Jaipur-a fe chu,hlawtling takin,tuta kar khan Kalina a hung chuong kai nawk tah.Jaipur-a shootingna report ngainuom hai chun le Bollywood tieng career inhnikna nei hai chun,Sinlung House Extn ah ieng tik lai khom pan thei zing anih.

*Pu Crusade Lalpiengfel, State bank of Patiala,Patiala(Punjab) hmuna sinthaw zing chu,Mumbai-a transfer a hmu leiin, June thla bul khan an sungkuo in,Mumbai tieng-a sinthaw le khawsa dingin an mi hung zawm ve tah.Ama hih nau pasalte 2 neiin,an sungkuo in Khargar(Navi Mumbai)ah an khawsa mek.Member ei pung pei leiin ei lawm hle.

TRONGBAUS

“MT Lenglai Gurup hlak hi a tu2 khom hung in kap kai tum ta lo hai...!Kho hei tam Veng la hang suok phot ka ta chu Ground floor a inthokin ka hip kai el rek ka tih.

Eli Khobung(Da Guardian)

“Veng I suoka I hmel ka hmel ka la hmu chieng thei naw!!!! A bang na gen hi….U Sepa...Gulit kha a dam pei am?.......... Rebek ()

“Tulai chu ka Street hawk thei ta naw….LOC ka lut hma sa hin chu No Way Out Ani Top..Casino attraction a hrat…..”

Hau Jousep (Wow Wow Jousep)

“Veng hang suok phot hai khan veng Kuva zahni(Rs200) man bek in hung phur a ngai ani aw….Kan figure hi en inla,capacity kan hau hle.Mumbai kuva ara a chang thei ema……..”

Olivia & Lalthazam(Da Queens of Pan)

“Bible in U nau hai in ngei diel diela um khom….ati ang bokin...Mumbai a chu U nau hai Card inhnel khom diel diel hi ava thlum in avan thaw chi de ti hi ka thupui ani tulai……..”

Lily Par (CEO Nunthieng PG )

“Joute attraction hi chu a hrat ning ati, ei Secy Pu mi hril hrep sien khom Joute zunzam ana, ama khom an kuoi top ve tho si, mi ati atia chu….”

Memory (PG Memory card)

“Mi hai chu foreign or Veng hang fang kuol hai sien khom kei ruok chu 24hrs suonga Baroda in fawr kuol hi ka chak pa tawp ani” Lalrameng CST Sundari Sis(Mis Around Baroda)

“Ka subject thruoi ding ka huphur taluoa ka khuo khom sot hman naw…” Lalrothang

“Salsa is equal to Casino Zatsawm”...

Rody (V2 Dance2)


Mumbai Tuisunsuo 21-Jun-09 Vol 1 Issue 38

IN BIEK-IN A FAI AM?

-Pastor Lalsiesang



Pathien in inni le Pathien thlarau nangniah a um ti in hriet naw am a ni ? Tukhawmin Pathien in chu a suk khawhlo chun Pathienin ama chu suk khawhlo veng a tih. Pathien in chu an tieng sih a, chu in chuh NANGNI in nih, 1Korinth, 3:16,17.

Korinth hi Asia minor, tuipui kama um sumdawngna hmun khawpui pawimawtak anih. Mi chi tum tum an uma, a tam lem hi sumdawng or sum zawng an nih. Hi khuoa hin Tirko Paulan Pathien thu hrilin kohran an hung um tranna. Kristien an hung ni hnung khawma, sum ngainatna a nasa a, chu chau chu niloin nundan mawilo tak tak, hieng inditna, nuhmei pasal thua zalen taka umin, nuhmei le nuhmei, pasal le pasal inditin, threnkhan chun an pa hai nuhmei chen an nei pek bawk. Zu le sa chena insukhlim an chinga, chu chau chu niloin, sakhuona tieng khawm nasatak an nih, trawng hrietloa trawng le sacrament Lalpa zan bu khawm inrui khawpa dawn hlak, hausa le rethei in tlirhranin . Chuong ang ringtu Kristien hai kuomah Tirko Paulan hi lekha hi a ziek anih.

Sakhuo hi indiklo taka invetpui thei ana, Pathien thil tum tak hreloa ringtu kristien nun khal thei a nih. Ni khat lai el khan, ka makpa, hotupa Lalrothang Tusing leh ei inkhawmna ding biek-in, Pathien ei biekna ding le Pathien le ei inpawlna ding zawngin, Kalina kawtthler mazu kawng ang ela bel a chun kan invaka. Biek in pathumlai kan en a, chu biek-in hai chu an in-angnaw thei hle. Pakhat chu a fai em ema, a fai chau niloin pheikhawk bunlut khawm phallo, thrungna khawm an daw naw a, ke tlepa a truonga inthrung ding a nih. Lalrothang kuoma “Hi takah hin chuh eini rawi chuh inkhawmpei naw mei nih, a hluo man boin mi pe hai sien khawm” ka tia. Hi taka ka thil hmu hin kum sawmneka tam liem taa, biek-in le inzawna Pathienthu keimaa hung tlung an min hriet suoktir nawk chu tie. Kum sawm lai liem taa khan, tuk khat chu zing trawngtrai dingin inhma deuin Biek-in ka pana, chuonglai chun sada (raja) ka hmuom hlaka. Biek-in ka zuk tlung chu tukhawm an lo um nawa, Biek-in sunga chun ka lut tleng peia, ka hang thrunga trawngtrai ka hang tum chuh, ka baua RAJA ka pei sak hmanlo chu ka hriet fuk ta leh. Inrang deuin ka thova tuola ka va pei saka, ka thrungna ngaibawka thrungin trawngtrai ka hang sun zawm tuma, ka lungrilin kei le kei kan sel tran taa. Iengleia biek-in tuola ka va peisak kher kher am ? Iengleia Biek-in sunga ka hmuom ngam nawh ? Ka hmuom ngam naw chau niloin a pei khawm ka pei sak ngam nawh. Kei bawk chun ka zawnna chu ka dawna. Biek-in chu Pathien chengna an leiin kan za a nih ka tia, chu phing chun; A chunga Pathien-thu khi fie deuin ka lungrila chun a hung inlang a. Pathienin A ma chengna dingin, suola thi ka ni lai zing a naupa Isu Krista thina le a thonawkna a a min din ka nizie le. Pathien’n thienghlim dinga a dit chu biek-in building niloin keima ngei hi ka nih ti a mi hung inhriettir ta a nih. Ringtu tamtak setanin a mi dawivet dan hreloa, Pathien le a ram ta ding niawmtaka thrahnemngai em em ei va tam awm de aw... Hmarhai, setanin a chin a lien a mi dawivetna pakhat chuh Pawl le Kohran thua hin a nih, mani pawl seng chuh Pathien phun Kohran anga ngaiin, pawl dang leh ei inse ek a. Biblein kohran a ti le ei nin Kohran ei ti hih an ang chie dim maw? Kohran ta ding tia ei thrahhemngaina hih, Pawl ta ding a ni lem el rawi mawh. Pawl hih kohran angin a min hmutira. Vairam khawpuiah Kristmas pha Santa Clouse’n Isu ai a aw angin. Hmar lai chuh Pawl hin Kohran ai a aw nisien a hawi. Ei pawl hming tawpa C (Church) a um phawt chun ei lung a awi em ema, chuonghai chuh kohran indiktak anga ngaiin ngaimuong deuin ei pawm thei. Kohran indiktak chu Isu thisen zara chatuon hringna changdinga, Pathienin ama ta dinga a ko suok hai hi an nih. Ka hril nuom ka pehel ta chu tie. Biek-in bawka hang lut nawk ei tih. Biekin building ropui le nal ah Pathien a cheng nuom deu dinga ei ngai am ani ding. Biek-in building ropui le nalin ei in el a. Ei biekin building haihi ieng angin lienin, nalin, ropuiin, fai sienkhawm, ei ni (Ei nunPathien chengna) hi ei fai/thienghlim sinaw chun Pathien thlarau thienghlim chenchilin um theinaw mei nih. Biek-in building hi a khatin a ropuiin a tienghlim thei nawa,a sung a chenghai ropuina le thienghlimna leiin a ropuiin a thienghlim thei ve chau a nih. Biek-in building lien ropui le fai a thrat laizingin, chuneka thra le Pathienin a dit chuh; nun thienghlim hi a nih. Kei a angbawka, Biek-in sunga sada hmuom ngamlo, biek-in building puoa hmuom ngamtu chuh mani le mani inhlem ei nih. Rawngbawltu khawm Biekin thienghlim thu sermona, thienghlim dinga Pathienin a dit vawng thienghlimlo tu chu a ma le a ma an hlem anih. Biekin building le einun hi Pathienin ieng lem am ngaipawimaw lem a ta ? Biek-in sunga sada ei hmuom nuomnawa, puotienga ei hmuom hi Lalpan iengtinnam mi ngai a ta ? Biek-in sunga chuh nungchang mawi em em, puotienga nung chang mawilo taka ei um hi Lalpa a lawm ding? Biekin sunga chuh zu dawn le inrui nuomloa, puotienga dawna ei inrui hin, Pathienin Biek-in inzaah mi ngai a ti ? Ei hril nuomtak chu zu an nawa, sada khawm anbawk nawh. Pathien biek-in inza thu ani lem. Ei inza em em le, a tu tu khawma fai taka chei ei tum Biek-in chuh khawlam a um a? Biek-in chu iem a na ?

Pathien in inni le Pathien thlarau nangniah a um ti in hriet naw am a ni ? Tukhawmin Pathien in chu a suk khawhlo chun Pathienin ama chu suk khawhlo veng a tih. Pathien in chu an tieng sih a, chu in chuh NANGNI in nih, 1Korinth, 3:16,17. Ei ni ngei hi Lalpa chengna chu ei nih. Hmar Christian Fellowship Mumbai hai, In Biek-in a fai am?



CHANCHIN LAWRKHAWM

~ Joseph Joute le Judith Joute hai chuongchen Rengkhawpuia an u pa Lungdaw hawngna prokram hmang malam le chawl hadam met dinga hang fe khawm an thaw trul hai po thaw zovin Zirtawpni tarik 19th June 09:45pm khan an Run lum Kalina,Amchi Mumbai dambtakin an hung tlung nawk tah.Vengtieng News/Happenings deu hai hre nuom chun an ni kola ngaiven thei anih.

~ Sr. Membhai Marcbhai(Marka tia ei hriet lar) a unauhai Lalringsan le Lyda Lalneihlu hai khom chawl hmang dingin Delhi a inthokin zani khan Amchi Mumbai an hung intawl lut ve tah. Ani pahni hin ei MT Editorpa (Sr.Membhai ) run luma innghat ani.

~ Laldomsang, Debory le Ruthi Joute hai Vashi (James Dais in Lalna ram tia ei hrietlar)anthokin Nk.Gladys Sanate hai PG,Kalina an hung insawn lut ve thung.

~ Pastor Lalsiesang in HCFM le MHWA thruoituhai Tv John Dulian inah an pawlpui. Hi huna hin member fe khawm hai po po in tawngtai pe tuona le Pathien thua inpawl tlangna nei ani. Huna tawpna taka Pastor Siesang in athei tawpa abuotsei Ruoi kil tlangna neiin hun khar ani.Prokram hi ditkhawp lo deua hmang ni sien khawm,ching rawp chi ni in an lang.

~ Ei MHWA Secy Pu Stephan C.Hmar khawm Churchgate Income-Tax Office a inthokin a hnai lem deu BKC I-T Office a transfer anih.


TRONGBAUS

Mumbai chu ei hung intawl lut rek phat chu ana,Kalina abiekin Kolivery Nunghak hai kha aw lo in ring ro...Zan sawt le sawt naw’n rorel naw’ng ei ti”.....

Tv.Lalringsan (Da Holiday Man)

Samson ti um zie chu Hairstyle chi dang dang nei tina anih....

Tv.James Lalkhumsang(Kalina Samson)

Mumbai a hin um zing ka nuom si,ana chu a expensive si kan pa sawl taluo ding kan lau bawk,mi Ngal hmul pawtin kan hlaw top ani....Ngalhmul hau met hai khan mi hung kontek thei zing inti.”

Ms.Rohlupui (Old Sundari) CST Rd.

Zan khata kan va Disco na, Juhu kha chu an hoi taluoa, Vanram tlafuol ani top...Sinlung Disco kha chu nep te ani......Disco Disco ei ti ran el anih....

Ms.Rothangmawi (Misco)

Kan pa transfer hi chu a Office hnai lem ni sien khawm ka ta ding chun “Kar lam a hla” ani dei....fone man hek hle’ng ati...Kan Dawr khom hi BKC a um ve’ng atim aw?? .. ..”

Pi. Joyce

Tlangval (Marcbhai)ministry a thruoi hi chu anthaw chi khop el..Nunghak ina bu fakna ding a tam....”

Pastorpa


Tuesday, June 16, 2009

Mumbai Tuisunsuo 14-Jun-09 Vol 1 Issue 37

Vanramah eiin hmu tawl ding am?

By: David Ralsun

Vanram kai naw hlak chu ei um tawl ngei ngei ding. Kai hlak chu ei nuom tawl vawng bawk. Ei hratlai huntha ei nei lai hlak ei ngaituo pei bawk si nawh. Thuhriltu pakhatin “Pathien rorelna hmaah mitin ei ngir phat chu, hremhmunah fe dinghai khawmin ka lawmeh tiin innui hieuin smiling face deuin hremhmun an pan ve ding a nih” tia a hril hi thil indik tak la ning a tih. Pathien rorelna chu thil indik a la ni awm si a. sawisel thei hrim a ni naw ding a ni chu.

Tuhin 21st cen. Ei cheng meka, 22nd cen. Chu nang le kei vawisunnia kum 20 hmang tahai lem hin chu ei hmu phak ring a um ta nawh. Thina ei hmabak elah a umkur ti ei hriet zing khawmin, ei ngaituo pei tawl naw chu a ni hi. Kumkhat sunga Bible khawm keu thak lo dam ei um nuol ta a, chu chu nepte, ei Bible tiempeinaw chu ei la hang chapopui vel nawk nghal. Krista thang lova kristien hi ei ni laihin ei tam taluo tah.

Krista a hung nawk phat hlak chu, ama Krista Thlarau neituhai cho a hung lawr awm bawk sia. Ei lo nei naw vei chun leh ti um hleng a tih. Ringnawtuhai ta ding chun a ngaiin um an ta, amiruokchu ei ni kristien in ti si, Bible inchuktirna hre bawk, rapture chanchin hretuhai ta ding biekin ti a um ding a nih. Ei ruolhai zuk zawng ei ta, ei nuhai zuk phone ei ta, pastorhai zuk melkai ei ta lo um ta bawk si nawng an ta. Thlaphang hang um dan ding chu, hril hi chu nep te la ning a tih. “Lalpa give me one more chance just one more chance” ti chu ei taprawl ding ni tang a tih. Chuong anga tap chu ei um ngei ngei ding nawk nghal, in enfie hun chu a ni ta ie maw!

Vawisun, hi I tiem lai khawmhin I thi thut thei, I tiem zo char khawmin rapture hung tlung thut thei. Lo hung tlung thut ni ta ang sienla, vanah lak kaiin I um ve ding am? Annawleh maksan pawlah I thang ve ding. A right time for you to make right decision. Kei chun hi thil pakhat hi kan fui nuom cheu. Vanram hi pawng a lak thei a ni tah. Pastor le evangelist hai kher kher an ngai ta nawh. Bible Pathienthu hring I nei a, zalen takin inzak lovin Lalpa hmabulah I khat chovin isuolhai inpuong fai la, sandamna la chang lo I ni pal chun Pathien sandamna hi hni mawl rawh. Pathien buon la, Lalpan a lo pawm nuom zing che a nih. He always open his wide arm to receive you. His grace is upon you and Isu’n a kuoma hung ve dingin iengtiklaikhawm a ko zing che anih. I suolhai sima a kuomtieng I pan phat chun chatuon hringna chu I ta ni ve tang a tih. Lalpa’n lo nghatsan naw tawp a ti che. A rukten I ruolhai or I nuhai hriet khawm a tul nawh. Nang le Pathien kar a poimaw. I pindan sungah Lalpa sandamna chang thei dingin Lalpan zalenna a pek che.

Lalpa kuomah inzak lovin open takin hni mawl mawl rawh. Chu sandamna thil tlawnpek chu I chang ve phat chun, in ring zingin um ro ti chu I ta ni ve tang a tih. Nang le kei in ring hranpa tul ta lovin, Isu Krista Thlarau van le inzawm chu nang ah a cheng tak leiin iengtiklaikhawm chu Thlarau chu an ring zing sa a ni tah. Chu Krista Thlarau neitu hai chu lunkimin ei thetah ei ngaihai leh Vanramah tudang ngai lovin sandamtu Lalpa inpakin “thisen hlu thisen hlu” tiin ei la leng diel diel ding a nih. Chu hmun inhoi lalpan a mi buotseipek mawl chu chang ve ngei dingin Unau Lalpa’n nang le kei a mi ko zing a nih.

Vanramah sungkim in intuok khawm ngei ei tim aw!!

CHANCHIN LAWRKHAWM

Tuta kar liemta khan Mr&Mrs Bendang Nochet hai chu inhluo ding thra lem lo hmu in,Kalina sung vek ah an lovin sawn tah.Chuong ang bawkin Jenny Hrangneimawi le a ruolhai chu LOC tieng an lovin sawn tlha ve thung.An in hluothar hming ding hih MT Lenglai Gurup in an ngaituo mek.

MT Lenglai Gurup Membhai ni zing Jacob L Shakum chu, chuong chen Shillong tieng a U lungdaw dinga,a hang thanghmang hnungin tarik 6 June 2009 khan Kolivery kotthler mi hrut pui nawk ding in Mumbai a hung tlung nawk tah.Chuong ang bawkin,Membhai, Lalthrakhum Khawbung, Bangalore a, Assistant Commandant interview a fe chu,Mumbai ma ma ti in,Rengkhawpui a pan malamin Mumbai la hung sir in, kum parova an lalna, Vakola-ah a cham mek.

Stephan L Hmar(ei hriet thei dan dingin,Annie Khawbung a pasal Crossmawi a sang pa) chu zanihmasak tarik 12 June 2009 khan Tata Institute of Social Sciences( TISS) a Master of Social Work(MSW) inchuk zawm dingin Mumbai a hung tlung.

Tarik 12 June 2009 khan Membhai Daihmingthang chun a piengchampha ropuitak le phuisui takin Sinlung House-ah a lawmna a siem.Hi taka hin Membhai tamtak fe khom-in,thlaithleng awt tlangna a nei el baka,piengchampha lawm zo hin chuh, mo lawm hih a hnai el ta diem ti dam chuh,membhai hai hohlimna tak a nih.

Ei ni lai hun sawttak chawl hmanga a hung um hnungin,Jeffrey Joute (The Holiday) chu tuta kar liem ta khan an chukna sunzawm nawk ding in an khuo tieng Rengkai a la pan hrie phot.

TRONGBAUS

Pastor Pa, ka bu thring fak hih zuk fa zo ka ta, kan in hluo thar ku hih I fe hma’n zuk in hlan vak raw aw..”

-Hmangaizuol(Cooker)

“ei lovin ti nk ve ta-a, ka roommate hai LOC tieng ka lo bye bye san el an tah...MT Lenglai Gurup hai khom tuhin chu lungmuong takin,Secy Pu mitmei veng ding um talovin hung leng thei tang in tih..”

-Lalruotkim Joute

“ Marka..i aw..Pastorpa hih nunghak lengpui nasa taluo naw raw uo”

-Darzabhai

“ sinthaw nekin nau dawna poisa huoilut an hoi lem”

- James Bossini

“ LOC Lower House ti hih a hming a phursuok zo chie am anie,Lenglai Gurup hai...kei ka hun awl nei sun suna ka lo thlir chet2 dan chun, “Sinlung-Casino” ti lem dingin ka ngai ana..asan chu “Doll” inchu na hmupui ana”

-David Reuben(Partner,Sinlung House)

“ Ka cher a chu, cher hin hmangaina a thrul chuong nawh”

-Bethseby

(phone ah) “veng an hoi naw taluo,power hlak um ngai lo..Sielmat ah ka leng deu ngat ngat anih..in panthlang lai dam khan...nakie khom khan nk hai theihai ding ka zu lo pek zo chau anih..Mumbai nk hai chu lo hril chuong naw la...hehe..”

-Joseph Joute

“ Sepa,Zarbhai a trongbau ding hung phuok ta..an khom ngaita naw bawka”

-MT Lenglai Gurup

kan in hluo thar dei dan chu,ei zuk suoka,Mumbai lum zie ei hriet chau an naw’m..tlangval hai trin nuom ta naw pal an ti, ti hih kan buoina lem anih”

-Jenny Hrangneimawi (LOC Lower House Extn.)

Wednesday, June 10, 2009

Mumbai Tuisunsuo Vol 1 Issue 36

IN TIENG PAN TRAIN

Stephan C. Hmar

Mumbai Local Train-a chuong hi ka nitin routine ana chu rinum ka ti a, thlakhlana ka nei ngai nawh. Kei chau ni lovin mi dang khawm an ni ka ring.

Ei hriet seng ta angin Mumbai Local Train chuong chu neka dung insanglem hai zak rim ap taluo inhnamna a na. Kei lem chu, ka chuongpuihai ka neka dung insanglem deu vawng an ni hlaka, zak rim ti vel hi chu variety dang dang inhnam ding ka hnieng-in-hnar thei khawp el a nih. Neka dung inhnuoi lo umve sun hai hlaka, an lurim thum taluo’n hnarkuo inphalam thak lovin an hung in attack-tir nawk a. Ringna rama ei unau inhnaipuitak pangal-hai hlak, ei hei chuongpui changing, tienlai Mosie chanchin annawleh Leviticus hun laia an inthawi dan inchuk ve ei nih ti hre chang lovin, an khakhmulin ei hmai an hung inhruttir sal sal lem nawk nghal. A chang chu an khakhmula mana, thenvir a, train kawtkhara deng dawk pawp pawp ka nuom hiel chang a tam. Hieng hman hin a rinum hle tah ti nak karah, ui chal hawnin, uipui ngainobei tawk tak inchua an innghar tuo ang elin, pa le pa, nu le nau nei zel zul ta haiin, ke bawpkhat chau hmun inchuin an innghartuo zing bawk. Hui Ha! Train chuong tak zet hi chuh! Tubou le doulung inkara inzep ang hlawl a nih.

Hringnun tluonglam ei hraw laia rinumna ei intuokpui tamtak hai hih, theida a awl a, ei pathien, trap chier hla inzawt khumna taka hmang khawm a awl hlak a. Amiruokchu, ei ngaituona kawtkharhai hawng lien a, ei ring pathien thu leh ei suimil chun, umzie le manhlana an nei seng a. Ei nun rama di’n inchuktirtu an ni seng el hlak a nih.

Kei khawm, train chuong hi rinum sien khawm, intieng pan train a chuong hin ngaituona danglam tak a mi pek hlaka, ka ngaihlut pha hiel a nih. A tu el ta ding khawmin, ei runlum chit a lo hlut chungchuongzie le hi khawvela ei inzin zo pha, ei chatuon in inhawi, khawvela ei in let tama inhawi lem la thlung dinghai ei nizie a min chuktir a nih.

Office trinin, ka intieng mi phur thlungtu ding Train ka hei chuong pha, ka ngaituona po povin “In ka thlung pha chu” ti ngawt a suongtuo hlak a. In ka thlung pha chu, ka lungdit leh inhmu nawk kan ta, lungril hmunkhat, tui anga luongkhawm chu chen nawk kan ta. Chu pha chun, a hmin a sel, an hnik an hniknaw, a mawi a mawilo haiin umzie nei ta lo ding an na, tiin ka suongtuo hlak. Hi ngaituona hlimum hin, vai kara thlantui far thlawk thalwkin inzep hlak lang khawm, a mi thlamuon hlak a. Mu’n ar a laka, hmun fienriel a panpui ang hin ka rinumna chu lak hmangin a uma, ngaituona paradis ka chen hlak a nih.

Ka chuongpui vaihai ka hei mel hret hret hlak a. A then hmel fai tak tak an na. A then ruok chu, hmel burip tak tak, an hmaiphek chite sunga sietna pa si-saw mawng dawk vawng dam an nih. A then, hrisel le vanglaini chena, nga sanghal inper anga um trawk trawk hre lova inper inper dam an na. An ni lai chun, tar, sam var le hmai vun trawm kheng khung an inthung ve hlaka. Polythene hin thil an khit bawk trawn a, in an thlung phata an tu-le-tehai lawm dinga an hawn ni dingin ka ring hlak. Ka hei ei chet chet tawl hlak a. Nghaknu’n par huon chite sunga par chitin a khawi khawm ang ela in ang naw vawng ni hai sien khawm, mawina inang pakhat an suklang tlatin ka hmuh. Chu chu “In thlungkar nghakhla mawina” a nih. Chu pha chun, ka lungrilin, “Kei chau kan nawh ie, inthlungkar nghakhla hih! Vaihai khawma, an runlum, an zalenna, an lainahai chengna hmunin an lunglai a kham vet lat a nih” ka ti hlak.

Hei ngaituo inthuk ve hrim tum. In tieng pan train-a chuonghai angina ei chatuon in panin nitin ringna lawnga intawl ve pei hai ei ni naw am a nih? Ei lawng chuongna hai hi, a ralmuong bik naw a, thlipui le tuifawnin chawl lova a nawt a nawt hlak a nih. Sienkhawm, khuolzintu’n in a thlung phata an hawi dingzie a suongtuo phata, a sawl a dam huoi angin, rinumna phul pik tak hnuoia inthawk hin ei chatuon in ngaituo ve hlak ei tiu. Nitin ei hnai deu deu a nih. Nikhat chu la tlung veng ei ta, Angel ha’n a kawtkhar mawia mi lo tuok ven’g an ta. Ngai ngawi ngawi puma ei the tah, ei pahai dam, ei u-le-nau, le ei lungdit po po hai, dam le hrisel takin hmu nawk ei ta. Hnung tieng reng ngai ta lovin, ropuina nun phamin chatuon chatuonin ei leng ta ding a nih.

Mumbai Tuisunsuo Vol 1 Issue 35

INELNA THIENGHLIM

Darzakhum Songate

Ei umna khawvel hih Kaina le Abel hai hunlaia inthawk khan thil kawng tinrenga inelna hmunpui anih. Mitin mitang hi zing ei thova inthawk el zal chen lungril le taksa’n kawng ienkima inel in hun ei hmang hlak.

Inelna hi a level chi tum tum le degree insangtak le inhnuoi a um. Train sunga thrungna thralem inchu pawl ei umlai zing in nunghak, tlangval, result, sin, in , private jet etc. thralem inchu pawl ei um bawk. Totrawka lekha ziek thiem inel pawl le mani taksa sukdanglam rak le mi that pha hiel ngama inel ei um bawk. Italy political philosopher, Machiavelli khan , the end justifies the means alo tih. Mihriem in ei goal nei tak a thra chun a thlungna ding kawng a lam indiknaw khawm a pawinawh a tina ning atih. Mahatma Gandhi ruok chun ei thil tum thra vieu sien khawm a thlungna dingin thil kawng indiknaw thaw chu thilthra in angai thei nawh.

Inelna hi thienghlim lo takin afe chu buoina namenlo antlun thei leiin inelna danbu tiemsenglo hiel hi ziek suok ngei a siem anih. Tamtak chu ziek kher nilo in khawvel society in mawitawka a ngai ang khan mani le mani mihriem ei in contro hlak. Khawvel inelna ropui pawltak Olympic Games a ding chu IOC hin inelna dan tamtak ziek ngei in a siem. A bawsietuhai chu khautak ahrem anni hlak. Cinema Hall a ticket va lak ding ruok chun kha hma deuva Churachandpur ah ahrat Lalthrasang( Sangbhai) hai ang an nuom nuom a ticket chang ang nita lo in queue system tulai chu mani le mani in control in dan ziek um silo chu ei zawm.

Mumbai hi ei en chun thil a lien ah chin hai hi inelna vawng anih. Eini khawvel chite hang en khawm hin inelna a umnaw theinawh. Thienghlim deuva inel thiem a trulna khawm a lo um hlak ding ah ang.

A tamtak hi nunghak le tlangval einih tawl. Chu lai chun a thra ditnaw tukhawm ei um biknawh. Tlangval in nunghak entirna’n P.G. a um ka lengthei tilei rikngawt in mi dang um hai meng/in/bufak/insil hun dawnlo in va tung ngha el sien chu inelna fair lo tak kaia ngai thei ning atih. Chu ang bawk in nunghak khawm mani ruol hai dawnlova a fiek thra deu hai in anmi pan chang midang nitin/ zantin nundan sukbuoia titi hmur hmur khawm hi inelna thienghlim nikher naw nih. A san chu mi manner hrie met hai in khang ang khan anthaw ve sinawh. Unfair advantage chu anlo lak ani el.

Entirna nawk in Mumbaia hi P.G. ang mi pahni/pathum lai in ei enenkawl tawl. A thra em em! Inelna ram an leiin P.G. a thratak kha customer in an hung pan ding anih. Ka P.G. a thra phawt chun eini mi lo hnam dang tamtak khawmin anmi hung pan el ding anih. Mi ka va zawr fawm ngai naw nih. Eini laiah la um hriet ani nawh a, nisienlakhawm thil la umthei chu mi P.G. va hrilsie ah mani P.G. ani bak baka inpak rak khawm hi anih. Hieng ang thil hi asawt asei ah dingin tutu ta dingin a thra ngainawh. Chu leiin hun hung dinga hin hieng thil hai chunchangah hin fimkhur seng eitiu. Mani thilthaw tak kha dilsut le thrataka thaw kha thil deisawt a ni nuom lem.

Ei thilthaw reng reng hi mi hrilsie annawhleh pawitawk zawnga chang loin mani thaw chit tumru taka thaw kha Gold Medal thienghlim dawngna ani ngei hi ei hriet ei beisei.


Chanchin Lawrkhom le Trongbau lo nghak met ro :)